lata 40. XIX w.
Wśród cholery, szubienic, armatnich wystrzałów, pożarów urodzona
Kiedy na ulicach Warszawy trwały walki, w pałacu Zamoyskich 4 lipca 1831 roku urodziła się Jadwiga. Była córką Tytusa Działyńskiego oraz Gryzeldy Celestyny z Zamoyskich. Wkrótce cała rodzina, ze względu na udział Tytusa w powstaniu listopadowym, musiała opuścić Królestwo Polskie oraz Wielkie Księstwo Poznańskie i na dziewięć lat domem Działyńskich stała się Galicja, przede wszystkim dwór w Oleszycach. Do Wielkopolski powrócili na początku lat 40. XIX wieku, kiedy Tytus odzyskał skonfiskowany przez władze pruskie majątek.
Oleszyce W Galicji, akwaforta K.W. Kielisińskiego z lat 40. XIX w.
„Nie bałam się niczego – ani psa, ani konia, ani wody, ani ognia, ani rusztowań kórnickich, ani w ogóle niczego” – pisała o swoich młodzieńczych latach. Jadwiga miała pięcioro rodzeństwa: Elżbietę (1826-1896), Jana Kantego (1829-1880), Marię (1834-1911), Cecylię (1836-1899) oraz Annę (1846-1926). Tytus uczył swoje dzieci przedsiębiorczości, odwagi w myśleniu, patriotyzmu, a Celestyna inspirowała je do poszukiwania własnego sposobu na aktywizm społeczny. Ważną postacią w biografii Jadwigi była Anne Birt – angielska guwernantka, która towarzyszyła jej od szóstego roku życia, zostając później jej przyjaciółką. Jadwiga wspominała: „Panna Birt nauczyła [mnie] myśleć, chcieć i kochać”.
